Dz.U.2012.739
ROZPORZ¡DZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 26 czerwca 2012 r.
w sprawie
szczegó³owych wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ pomieszczenia i urz±dzenia
podmiotu wykonuj±cego dzia³alno¶æ lecznicz±
(Dz. U. z dnia 29 czerwca 2012 r.)
Na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o
dzia³alno¶ci leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887, Nr 174,
poz. 1039 i Nr 185, poz. 1092) zarz±dza siê, co nastêpuje:
Rozdzia³ 1
Przepisy ogólne
§ 1. Pomieszczenia i urz±dzenia podmiotu wykonuj±cego dzia³alno¶æ lecznicz±
odpowiadaj±, odpowiednio do rodzaju wykonywanej dzia³alno¶ci leczniczej oraz
zakresu udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, wymaganiom okre¶lonym w rozdzia³ach
2-6.
§ 2. U¿yte w rozporz±dzeniu okre¶lenia oznaczaj±:
1) gabinet diagnostyczno-zabiegowy - pomieszczenie s³u¿±ce do wykonywania
zabiegów diagnostycznych lub terapeutycznych o charakterze zabiegowym;
2) izolatka - pomieszczenie przeznaczone do odosobnienia pacjenta lub grupy
pacjentów, chorych na chorobê zaka¼n± albo osoby lub grupy osób, podejrzanych o
chorobê zaka¼n±, w celu uniemo¿liwienia przeniesienia biologicznego czynnika
chorobotwórczego na inne osoby;
3) izba przyjêæ - zespó³ pomieszczeñ, w którym:
a) przyjmuje siê do szpitala,
b) wykonuje siê dora¼ne zabiegi,
c) udziela siê dora¼nej pomocy ambulatoryjnej;
4) pomieszczenie higieniczno-sanitarne - pomieszczenie wyposa¿one co
najmniej w miskê ustêpow±, umywalkê, dozownik z myd³em w p³ynie, pojemnik z
rêcznikami jednorazowego u¿ycia oraz pojemnik na zu¿yte rêczniki;
5) pomieszczenie porz±dkowe - pomieszczenie s³u¿±ce do przechowywania
sprzêtu stosowanego do utrzymania czysto¶ci, ¶rodków czysto¶ci oraz preparatów
myj±co-dezynfekcyjnych, a tak¿e do przygotowywania roztworów roboczych oraz
mycia i dezynfekcji sprzêtu stosowanego do utrzymywania czysto¶ci, wyposa¿one w
zlew z bateri± i dozownik ze ¶rodkiem dezynfekcyjnym.
§ 3. 1. Pomieszczenia i urz±dzenia szpitala odpowiadaj±, odpowiednio do zakresu
udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, szczegó³owym wymaganiom okre¶lonym w
za³±czniku nr 1 do rozporz±dzenia.
2. Przepis ust. 1 stosuje siê odpowiednio do innego ni¿ szpital przedsiêbiorstwa,
w którym s± udzielane stacjonarne i ca³odobowe ¶wiadczenia zdrowotne.
3. Wymagania okre¶lone dla oddzia³u stosuje siê tak¿e do jednostki
organizacyjnej szpitala stanowi±cej wyodrêbnion± czê¶æ struktury
bezoddzia³owej, w której s± udzielane ¶wiadczenia zdrowotne o jednolitym
profilu.
4. Szpitalny oddzia³ ratunkowy, o którym mowa w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia
8 wrze¶nia 2006 r. o Pañstwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz.
1410, z pó¼n. zm.2)), w zakresie nieuregulowanym w przepisach wydanych
na podstawie art. 34 tej ustawy, spe³nia tak¿e wymagania okre¶lone w ust. 1.
§ 4. 1. Pomieszczenia i urz±dzenia ambulatorium odpowiadaj±, odpowiednio do
zakresu udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, szczegó³owym wymaganiom okre¶lonym w
za³±czniku nr 2 do rozporz±dzenia.
2. Pomieszczenia i urz±dzenia medycznego laboratorium diagnostycznego i
zak³adu badañ diagnostycznych odpowiadaj± wymaganiom okre¶lonym w przepisach
wydanych na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o
diagnostyce laboratoryjnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 144, poz. 1529, z pó¼n. zm.3)).
§ 5. Pomieszczenia i urz±dzenia szpitala, który udziela wy³±cznie ¶wiadczeñ
zdrowotnych z zamiarem zakoñczenia ich udzielania w okresie nieprzekraczaj±cym
24 godzin, zwanego dalej "szpitalem jednodniowym", odpowiadaj±,
odpowiednio do zakresu udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, wymaganiom okre¶lonym
w § 14 i § 16-39 oraz szczegó³owym wymaganiom okre¶lonym w za³±czniku nr 3 do
rozporz±dzenia.
§ 6. Pomieszczenia i urz±dzenia centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa, zwanego
dalej "centrum", odpowiadaj±, odpowiednio do zakresu udzielanych
¶wiadczeñ zdrowotnych, szczegó³owym wymaganiom okre¶lonym w za³±czniku nr 4 do
rozporz±dzenia.
§ 7. Pomieszczenia i urz±dzenia pracowni badañ endoskopowych odpowiadaj±,
odpowiednio do zakresu udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, szczegó³owym
wymaganiom okre¶lonym w za³±czniku nr 5 do rozporz±dzenia.
§ 8. Pomieszczenia i urz±dzenia zak³adu rehabilitacji leczniczej odpowiadaj±,
odpowiednio do zakresu udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, szczegó³owym
wymaganiom okre¶lonym w za³±czniku nr 6 do rozporz±dzenia.
§ 9. Pomieszczenia i urz±dzenia stacji dializ odpowiadaj±, odpowiednio do
zakresu udzielanych ¶wiadczeñ zdrowotnych, szczegó³owym wymaganiom okre¶lonym w
za³±czniku nr 7 do rozporz±dzenia.
§ 10. 1. Do pomieszczeñ przedsiêbiorstwa podmiotu leczniczego bêd±cego
dysponentem zespo³ów ratownictwa medycznego, w tym lotniczych, dzia³aj±cego na
podstawie ustawy z dnia 8 wrze¶nia 2006 r. o Pañstwowym Ratownictwie Medycznym,
stosuje siê wy³±cznie wymagania okre¶lone w § 14 i § 25 ust. 1 pkt 3.
2. W miejscu stacjonowania zespo³u ratownictwa medycznego znajduje siê
pomieszczenie higieniczno-sanitarne, wyposa¿one dodatkowo w natrysk.
§ 11. Do gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkole,
dzia³aj±cego w strukturze podmiotu wykonuj±cego dzia³alno¶æ lecznicz±, stosuje
siê wy³±cznie wymagania okre¶lone w § 27, § 29 oraz § 36.
§ 12. Do gabinetu dentystycznego w szkole, dzia³aj±cego w strukturze podmiotu
wykonuj±cego dzia³alno¶æ lecznicz±, stosuje siê wy³±cznie wymagania okre¶lone w
§ 16, § 27, § 29 i § 36.
§ 13. 1. Do przedsiêbiorstwa podmiotu leczniczego realizuj±cego wy³±cznie
zadania okre¶lone w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdzia³aniu
narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124) oraz zak³adu lecznictwa odwykowego, z
wy³±czeniem oddzia³u leczenia alkoholowych zespo³ów abstynencyjnych, nie
stosuje siê wymagañ okre¶lonych w § 18-20, § 26-29, § 40 i § 41.
2. Pomieszczenia i urz±dzenia zak³adów lecznictwa uzdrowiskowego, o których
mowa w art. 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym,
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych
(Dz. U. z 2012 r. poz. 651), spe³niaj± wymagania okre¶lone w przepisach
wydanych na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 19 ust. 2 tej ustawy.
3. Lokale podmiotów wykonuj±cych czynno¶ci z zakresu zaopatrzenia w ¶rodki
pomocnicze i wyroby medyczne bêd±ce przedmiotami ortopedycznymi spe³niaj±
wymagania okre¶lone w przepisach wydanych na podstawie art. 159 ust. 5 ustawy z
dnia 27 sierpnia 2004 r. o ¶wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
¶rodków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z pó¼n. zm.4)).
Rozdzia³ 2
Wymagania
ogólnoprzestrzenne
§ 14. 1. Pomieszczenia podmiotu wykonuj±cego dzia³alno¶æ lecznicz± lokalizuje
siê w samodzielnym budynku albo w zespole budynków.
2. Dopuszcza siê lokalizowanie pomieszczeñ podmiotu wykonuj±cego
dzia³alno¶æ lecznicz± w budynku o innym przeznaczeniu, pod warunkiem
ca³kowitego wyodrêbnienia:
1) pomieszczeñ szpitala lub innego ni¿ szpital przedsiêbiorstwa, w którym
s± udzielane stacjonarne i ca³odobowe ¶wiadczenia zdrowotne inne ni¿ szpitalne
- od pomieszczeñ budynku wykorzystywanych do innych celów;
2) ambulatorium, szpitala jednodniowego lub miejsca stacjonowania zespo³ów
ratownictwa medycznego - od innych pomieszczeñ budynku wykorzystywanych do
innych celów, z wy³±czeniem wêz³ów komunikacji pionowej i poziomej w tym
budynku, wspólnych dla wszystkich u¿ytkowników, niebêd±cych komunikacj±
wewnêtrzn± tego przedsiêbiorstwa.
3. Dopuszcza siê lokalizowanie pomieszczenia, w którym jest wykonywana
praktyka zawodowa w lokalu mieszkalnym, pod warunkiem zapewnienia wyodrêbnienia
tego pomieszczenia od pomieszczeñ innych u¿ytkowników lokalu.
4. Pokoje chorych nie powinny znajdowaæ siê poni¿ej poziomu terenu
urz±dzonego przy budynku.
5. Dopuszcza siê lokalizowanie poni¿ej poziomu terenu urz±dzonego przy
budynku pomieszczeñ, o charakterze diagnostycznym, terapeutycznym, magazynowym
i o funkcjach pomocniczych, przeznaczonych na pobyt ludzi, pod warunkiem
uzyskania zgody w³a¶ciwego pañstwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
§ 15. Zespo³y pomieszczeñ stanowi±cych oddzia³y ³ó¿kowe szpitala, z wyj±tkiem
pomieszczeñ administracyjnych i socjalnych, nie mog± byæ przechodnie.
§ 16. Kszta³t i powierzchnia pomieszczeñ podmiotu wykonuj±cego dzia³alno¶æ
lecznicz± umo¿liwiaj± prawid³owe rozmieszczenie, zainstalowanie i u¿ytkowanie
urz±dzeñ, aparatury i sprzêtu, stanowi±cych jego niezbêdne funkcjonalne
wyposa¿enie.
§ 17. W budynkach szpitala nie mog± byæ stosowane zsypy.
Rozdzia³ 3
Wymagania dla
niektórych pomieszczeñ i urz±dzeñ
§ 18. £ó¿ka w pokojach ³ó¿kowych s± dostêpne z trzech stron, w tym z dwóch
d³u¿szych.
§ 19. Odstêpy miêdzy ³ó¿kami umo¿liwiaj± swobodny dostêp do pacjentów.
§ 20. Szeroko¶æ pokoju ³ó¿kowego umo¿liwia wyprowadzenie ³ó¿ka.
§ 21. 1. Izolatka w szpitalu sk³ada siê z:
1) pomieszczenia pobytu pacjenta;
2) pomieszczenia higieniczno-sanitarnego, dostêpnego z pomieszczenia pobytu
pacjenta, wyposa¿onego w:
a) umywalkê z bateri± uruchamian± bez kontaktu z
d³oni± i dodatkowo w dozownik ze ¶rodkiem dezynfekcyjnym uruchamiany bez
kontaktu z d³oni±, pojemnik z rêcznikami jednorazowego u¿ycia i pojemnik na
zu¿yte rêczniki,
b) natrysk, z wy³±czeniem izolatki w oddziale
anestezjologii i intensywnej terapii,
c) p³uczkê-dezynfektor basenów i kaczek - w przypadku
stosowania basenów i kaczek wielorazowego u¿ytku,
d) urz±dzenie do dekontaminacji oraz do utylizacji
wk³adów jednorazowych wraz z zawarto¶ci±, które powinno byæ zainstalowane w
sposób eliminuj±cy zagro¿enia dla pacjentów - w przypadku stosowania basenów i
kaczek jednorazowych;
3) ¶luzy umywalkowo-fartuchowej pomiêdzy pomieszczeniem pobytu pacjenta a
ogóln± drog± komunikacyjn±.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 lit. d nie stosuje siê w przypadku przeprowadzania
dekontaminacji w urz±dzeniu znajduj±cym siê w innym pomieszczeniu
zlokalizowanym na terenie oddzia³u, pod warunkiem transportu w szczelnych
pojemnikach.
3. Izolatka powinna byæ wyposa¿ona w wentylacjê wymuszon± dzia³aj±c± na
zasadzie podci¶nienia w taki sposób, ¿e ci¶nienie w izolatce jest ni¿sze ni¿ na
korytarzu, i w ¶luzie.
§ 22. ¦luza umywalkowo-fartuchowa powinna byæ wyposa¿ona w:
1) umywalkê z bateri± uruchamian± bez kontaktu z d³oni±;
2) dozownik z myd³em w p³ynie;
3) dozownik ze ¶rodkiem dezynfekcyjnym uruchamiany bez kontaktu z d³oni±;
4) pojemnik z rêcznikami jednorazowego u¿ycia i pojemnik na zu¿yte
rêczniki;
5) zamykany pojemnik na brudn± bieliznê;
6) miejsca na ubrania z zachowaniem rozdzia³u ubrañ czystych i brudnych.
§ 23. ¦luza szatniowa sk³ada siê z:
1) szatni brudnej - przeznaczonej do rozebrania siê z ubrania prywatnego
lub szpitalnego, wyposa¿onej w szafkê ubraniow± z wydzielon± czê¶ci± na obuwie;
2) szatni czystej (ubieralni) - przeznaczonej do ubierania w czyste ubranie
oraz obuwie s³u¿±ce do poruszania siê w strefie, do której bêdzie wchodzi³
personel, wyposa¿onej w:
a) obuwie nadaj±ce siê do mycia i dezynfekcji,
b) rega³ na czyste obuwie,
c) rega³ na czyste ubrania;
3) pomieszczenia higieniczno-sanitarnego znajduj±cego siê pomiêdzy szatni±
czyst± i brudn±, wyposa¿onego dodatkowo w natrysk.
§ 24. 1. Pokój ³ó¿kowy na oddziale szpitalnym jest wyposa¿ony w umywalkê z
ciep³± i zimn± wod±, dozownik z myd³em w p³ynie oraz pojemnik z rêcznikami
jednorazowego u¿ycia i pojemnik na zu¿yte rêczniki.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje siê do pokoju wyposa¿onego w ¶luzê
umywalkowo-fartuchow± lub wêze³ sanitarny oraz pokojów ³ó¿kowych w oddziale
psychiatrycznym.
§ 25. 1. W pomieszczeniach podmiotów wykonuj±cych dzia³alno¶æ lecznicz± wydziela
siê:
1) co najmniej jedno pomieszczenie lub miejsca do sk³adowania bielizny
czystej;
2) co najmniej jedno pomieszczenie lub miejsca do sk³adowania bielizny
brudnej;
3) co najmniej jedno pomieszczenie lub miejsce na odpady.
2. W pomieszczeniu, z wyj±tkiem pomieszczenia, w którym wykonywana jest
praktyka zawodowa, w którym znajduj± siê wydzielone miejsca, o których mowa w
ust. 1 pkt 1, nie mog± znajdowaæ siê wydzielone miejsca, o których mowa w ust.
1 pkt 2 i 3.
3. W szpitalu oraz innym przedsiêbiorstwie, w którym s± udzielane
stacjonarne i ca³odobowe ¶wiadczenia zdrowotne inne ni¿ ¶wiadczenia szpitalne a
tak¿e w centrum znajduje siê ponadto co najmniej jedno pomieszczenie
porz±dkowe.
4. W ambulatorium wydziela siê co najmniej jedno pomieszczenie porz±dkowe
lub miejsce s³u¿±ce do przechowywania ¶rodków czysto¶ci oraz preparatów
myj±co-dezynfekcyjnych.
§ 26. 1. Przestrzeñ ³adunkowa ¶rodków transportu ¿ywno¶ci, bielizny, odpadów,
brudnych narzêdzi i sprzêtu do dekontaminacji, z wy³±czeniem opakowañ
jednorazowych, jest przestrzeni± zamkniêt±, odpowiednio do rodzaju ³adunku.
2. Przestrzeñ ³adunkowa ¶rodków transportu zw³ok jest przestrzeni±
zamkniêt±.
3. ¦rodki transportu, o których mowa w ust. 1 i 2, s± wykonane z materia³ów
umo¿liwiaj±cych ich mycie i dezynfekcjê.
§ 27. 1. Meble w pomieszczeniach podmiotu wykonuj±cego dzia³alno¶æ lecznicz±
umo¿liwiaj± ich mycie oraz dezynfekcjê.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje siê do mebli w pomieszczeniach
administracyjnych i socjalnych, do mebli w poradniach i gabinetach podmiotów
wykonuj±cych ¶wiadczenia z zakresu opieka psychiatryczna i leczenie uzale¿nieñ
oraz w pomieszczeniach, o których mowa w § 14 ust. 3.
§ 28. W szpitalu i innym ni¿ szpital przedsiêbiorstwie, w którym s± udzielane
stacjonarne i ca³odobowe ¶wiadczenia zdrowotne inne ni¿ szpitalne, zapewnia siê
co najmniej jedno pomieszczenie porz±dkowe umo¿liwiaj±ce dodatkowo mycie i
dezynfekcjê ¶rodków transportu.
Rozdzia³ 4
Wymagania
ogólnobudowlane
§ 29. 1. Pod³ogi wykonuje siê z materia³ów umo¿liwiaj±cych ich mycie i
dezynfekcjê.
2. Po³±czenie ¶cian z pod³ogami jest wykonane w sposób umo¿liwiaj±cy jego
mycie i dezynfekcjê.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje siê do pomieszczeñ administracyjnych i
socjalnych, poradni i gabinetów podmiotów wykonuj±cych ¶wiadczenia z zakresu
opieka psychiatryczna i leczenie uzale¿nieñ oraz sal kinezyterapii.
§ 30. Pomieszczenia i urz±dzenia wymagaj±ce utrzymania aseptyki i wyposa¿enie
tych pomieszczeñ powinny umo¿liwiaæ ich mycie i dezynfekcjê.
§ 31. W przypadku konieczno¶ci zastosowania sufitów podwieszonych w
pomieszczeniach o podwy¿szonych wymaganiach higienicznych, w szczególno¶ci w
salach operacyjnych i porodowych, pokojach ³ó¿kowych przystosowanych do odbioru
porodu, pokojach ³ó¿kowych na oddzia³ach anestezjologii i intensywnej terapii,
salach pooperacyjnych, salach oparzeniowych oraz w pomieszczeniach
przeznaczonych do pobierania i przerobu krwi w centrum, sufity te s± wykonane w
sposób zapewniaj±cy szczelno¶æ powierzchni oraz umo¿liwiaj±cy ich mycie i
dezynfekcjê.
§ 32. Szeroko¶æ drzwi w pomieszczeniach, przez które odbywa siê ruch pacjentów
na ³ó¿kach, umo¿liwia ten ruch.
Rozdzia³ 5
O¶wietlenie
§ 33. W pokojach ³ó¿kowych zapewnia siê bezpo¶redni dostêp ¶wiat³a dziennego.
§ 34. W przypadku nadmiernego na¶wietlenia pokoi ³ó¿kowych instaluje siê w nich
urz±dzenia przeciws³oneczne.
§ 35. 1. W salach operacyjnych i pomieszczeniach diagnostyki obrazowej stosuje
siê wy³±cznie o¶wietlenie elektryczne.
2. W przypadku gdy nie stanowi to utrudnienia przy wykonywaniu zabiegów
operacyjnych i diagnostycznych, dopuszcza siê zastosowanie w pomieszczeniach, o
których mowa w ust. 1, o¶wietlenia dziennego.
Rozdzia³ 6
Wymagania dotycz±ce
instalacji
§ 36. 1. Pomieszczenia, w których s± wykonywane badania lub zabiegi, z wyj±tkiem
pomieszczeñ, w których odbywa siê badanie za pomoc± rezonansu magnetycznego,
wyposa¿a siê w:
1) co najmniej jedn± umywalkê z bateri± z ciep³± i zimn± wod±;
2) dozownik z myd³em w p³ynie;
3) dozownik ze ¶rodkiem dezynfekcyjnym;
4) pojemnik z rêcznikami jednorazowego u¿ycia i pojemnik na zu¿yte
rêczniki.
2. Pomieszczenia, w których s± wykonywane badania lub zabiegi przy u¿yciu
narzêdzi i sprzêtu wielokrotnego u¿ycia, niezale¿nie od umywalek, wyposa¿a siê
w zlew z bateri±.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje siê, gdy stanowiska mycia r±k personelu oraz
narzêdzi i sprzêta wielokrotnego u¿ycia s± zorganizowane w oddzielnym
pomieszczeniu, do którego narzêdzia i sprzêt s± przenoszone w szczelnych
pojemnikach oraz w przypadku gdy mycie i sterylizacja s± przeprowadzane w innym
podmiocie.
§ 37. W blokach operacyjnych, izolatkach oraz pomieszczeniach dla pacjentów o
obni¿onej odporno¶ci stosuje siê wentylacjê nawiewno-wywiewn± lub klimatyzacjê
zapewniaj±c± parametry jako¶ci powietrza dostosowane do funkcji tych
pomieszczeñ.
§ 38. W salach operacyjnych oraz innych pomieszczeniach, w których podtlenek
azotu jest stosowany do znieczulenia, nawiew powietrza odbywa siê gór±, a
wyci±g powietrza w 20% gór± i w 80% do³em i zapewnia nadci¶nienie w stosunku do
korytarza; rozmieszczenie punktów nawiewu nie mo¿e powodowaæ przep³ywu
powietrza od strony g³owy pacjenta przez pole operacyjne.
§ 39. 1. Instalacje i urz±dzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji
podlegaj± okresowemu przegl±dowi, czyszczeniu lub dezynfekcji, lub wymianie
elementów instalacji zgodnie z zaleceniami producenta, nie rzadziej ni¿ co 12
miesiêcy.
2. Dokonanie czynno¶ci, o których mowa w ust. 1, wymaga udokumentowania.
§ 40. Rezerwowe ¼ród³o zaopatrzenia szpitala w wodê zapewnia co najmniej jej
12-godzinny zapas.
§ 41. Rezerwowym ¼ród³em zaopatrzenia szpitala w energiê elektryczn± jest
agregat pr±dotwórczy wyposa¿ony w funkcjê autostartu, zapewniaj±cy co najmniej
30% potrzeb mocy szczytowej, a tak¿e urz±dzenie zapewniaj±ce odpowiedni poziom
bezprzerwowego podtrzymania zasilania.
Rozdzia³ 7
Przepis koñcowy
§ 42. Rozporz±dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca 2012 r.5)
______
1) Minister Zdrowia kieruje dzia³em administracji rz±dowej - zdrowie, na
podstawie § 1 ust. 2 rozporz±dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada
2011 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr
248, poz. 1495 i Nr 284, poz. 1672).
2) Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 89, poz.
590 i Nr 166, poz. 1172, z 2008 r. Nr 17, poz. 101 i Nr 237, poz. 1653, z 2009
r. Nr 11, poz. 59 i Nr 122, poz. 1007, z 2010 r. Nr 107, poz. 679 i Nr 219,
poz. 1443 oraz z 2011 r. Nr 30, poz. 151, Nr 112, poz. 654 i Nr 208, poz. 1240
i 1241.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z
2005 r. Nr 119, poz. 1015, z 2006 r. Nr 117, poz. 790, z 2009 r. Nr 76, poz.
641 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654 i Nr 113, poz. 657.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z
2008 r. Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz.
1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz.
157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr
111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178,
poz. 1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr
127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225,
poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45, poz.
235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr
113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr 171,
poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378 oraz z 2012 r. poz. 123.
5) Niniejsze rozporz±dzenie by³o poprzedzone rozporz±dzeniami Ministra
Zdrowia: z dnia 9 marca 2000 r. w sprawie wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ
pomieszczenia, urz±dzenia i sprzêt medyczny, s³u¿±ce wykonywaniu indywidualnej
praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej i
grupowej praktyki lekarskiej (Dz. U. Nr 20, poz. 254), z dnia 15 marca 2006 r.
w sprawie wymagañ technicznych i sanitarnych dla pomieszczeñ, w których mo¿na
wykonywaæ praktykê pielêgniarek i po³o¿nych, oraz wymagañ, jakim powinny
odpowiadaæ urz±dzenia i sprzêt medyczny umo¿liwiaj±cy udzielanie ¶wiadczeñ
zdrowotnych (Dz. U. Nr 56, poz. 397) i z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie
wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ pod wzglêdem fachowym i sanitarnym
pomieszczenia i urz±dzenia zak³adu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 31, poz. 158),
które trac± moc z dniem wej¶cia w ¿ycie mniejszego rozporz±dzenia na podstawie art. 219 ust. 1 pkt 1-3
ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o dzia³alno¶ci leczniczej (Dz. U. Nr 112,
poz. 654, Nr 149, poz. 887, Nr 174, poz. 1039 i Nr 185, poz. 1092).
ZA£¡CZNIKI
ZA£¡CZNIK Nr 1
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA SZPITALA
I. Izba przyjêæ
1. Izba przyjêæ posiada bezpo¶rednie zadaszone wej¶cie z dojazdem
umo¿liwiaj±cym podjazd co najmniej dla jednego pojazdu.
2. W sk³ad izby przyjêæ wchodz±:
1) punkt rejestracji pacjentów i poczekalnia;
2) pomieszczenie zapewniaj±ce przeprowadzenie badañ zwi±zanych z przyjêciem
pacjenta do szpitala;
3) co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne wyposa¿one
dodatkowo w natrysk i wózek-wannê, przystosowane dla osób niepe³nosprawnych, w
tym poruszaj±cych siê na wózkach inwalidzkich.
3. Je¿eli nie organizuje siê osobnej izby przyjêæ dla oddzia³u po³o¿nictwa,
w ramach oddzia³u zapewnia siê osobne pomieszczenie przyjêæ dla kobiet
ciê¿arnych.
4. W izbie przyjêæ zapewnia siê mo¿liwo¶æ krótkotrwa³ej izolacji pacjenta,
u którego stwierdzono chorobê zaka¼n±, lub z podejrzeniem zachorowania na
chorobê zaka¼n±. Izolacja mo¿e siê odbywaæ w oddzielnym pomieszczeniu, w
przypadku gdy izba przyjêæ sk³ada siê co najmniej z trzech pomieszczeñ
zapewniaj±cych przeprowadzenie badañ zwi±zanych z przyjêciem pacjenta.
5. W przypadku gdy izba przyjêæ jest równie¿ miejscem przyjmowania dzieci,
co najmniej jedno pomieszczenie oraz pomieszczenie higieniczno-sanitarne
wyposa¿one w natrysk s± wyposa¿one w sposób dostosowany do przyjmowania
dziecka.
II. Zespó³ pomieszczeñ pielêgnacyjnych w oddziale
W sk³ad zespo³u pomieszczeñ pielêgnacyjnych wchodz± co najmniej:
1) pokoje ³ó¿kowe;
2) punkt pielêgniarski z pokojem przygotowawczym pielêgniarskim;
3) gabinet diagnostyczno-zabiegowy;
4) pomieszczenia higieniczno-sanitarne wyposa¿one dodatkowo w natrysk, w
tym co najmniej jedno przystosowane dla osób niepe³nosprawnych, w szczególno¶ci
poruszaj±cych siê na wózkach inwalidzkich;
5) brudownik - pomieszczenie s³u¿±ce do opró¿niania, dezynfekowania i
przechowywania kaczek i basenów lub niszczenia tego rodzaju pojemników
jednorazowego u¿ytku oraz sk³adowania brudnej bielizny, wyposa¿one w umywalkê,
p³uczkê-dezynfektor lub urz±dzenie do dekontaminacji oraz utylizacji wk³adów
jednorazowych wraz z zawarto¶ci±, które powinno byæ zainstalowane w sposób
eliminuj±cy zagro¿enia dla pacjentów - w przypadku stosowania basenów i kaczek
jednorazowych, oraz w wentylacjê mechaniczn± wyci±gow±.
III. Oddzia³ po³o¿nictwa i neonatologii
1. W oddziale po³o¿nictwa i neonatologii pokoje ³ó¿kowe urz±dza siê co
najmniej w jednym z systemów:
1) "matka z dzieckiem", w którym pokoje s± przeznaczone dla
maksymalnie dwóch matek i dwóch noworodków z mo¿liwo¶ci± wstawienia trzeciego
³ó¿eczka dla noworodka, i s± wyposa¿one w zespó³ urz±dzeñ umo¿liwiaj±cych mycie
i pielêgnacjê noworodka;
2) korespondencyjnym, w którym pokój noworodków jest umieszczony pomiêdzy
dwoma pokojami matek i spe³nia nastêpuj±ce wymagania:
a) posiada przeszklone szk³em bezpiecznym ¶ciany
wewnêtrzne granicz±ce z pokojami matek, zapewniaj±ce kontakt wzrokowy i
równocze¶nie izolacjê d¼wiêkow±,
b) pokój noworodków jest po³±czony drzwiami z pokojami
matek i wyposa¿ony w zestaw urz±dzeñ do mycia i pielêgnacji noworodka,
c) wej¶cie do pokoju noworodków od strony korytarza
prowadzi przez ¶luzê umywalkowo-fartuchow±,
d) liczba ³ó¿eczek w pokoju noworodków jest o jedno
³ó¿eczko wiêksza od sumy ³ó¿ek w s±siaduj±cych z nim pokojach matek.
2. W oddziale po³o¿nictwa i neonatologii wyodrêbnia siê pokoje dla
noworodków obserwowanych, wcze¶niaków, intensywnej opieki noworodka,
posiadaj±ce ¶luzy umywalkowo-fartuchowe oraz pomieszczenia dla noworodków
wymagaj±cych opieki po¶redniej i ci±g³ej, wyposa¿one w zespó³ urz±dzeñ
umo¿liwiaj±cych mycie i pielêgnacjê noworodka.
IV. Zespó³ porodowy
1. Zespó³ porodowy sk³ada siê z:
1) co najmniej jednej sali porodowej jednostanowiskowej, w tym co najmniej
jednej przeznaczonej do porodów rodzinnych lub
2) sali porodowej wielostanowiskowej, lub
3) co najmniej jednego pokoju ³ó¿kowego przystosowanego do odbioru porodu.
2. Dla zespo³u porodowego zapewnia siê salê operacyjn± dla porodów
rozwi±zywanych ciêciem cesarskim, wyposa¿on± w stanowisko resuscytacji
noworodka.
3. Personel wchodzi do zespo³u przez ¶luzê umywalkowo-fartuchow±.
4. W zespole powinno znajdowaæ siê co najmniej jedno pomieszczenie
przeznaczone dla po³o¿nic i noworodka w pierwszych godzinach ¿ycia, po porodach
powik³anych, w którym zapewnia siê mo¿liwo¶æ obserwacji bezpo¶redniej lub przy
u¿yciu kamer wyposa¿onych w funkcje autostartu, w szczególno¶ci mo¿liwo¶æ
obserwacji twarzy.
V. Oddzia³ dzieciêcy
1. W ramach oddzia³u dzieciêcego w szpitalu ogólnym wydziela siê pododdzia³
albo odcinek dla dzieci:
1) m³odszych - do 3 lat;
2) starszych - powy¿ej 3 lat.
2. W oddziale dzieciêcym znajduje siê co najmniej jedna izolatka.
3. W odcinku dzieci m³odszych ³ó¿ka znajduj± siê w zespo³ach wyposa¿onych w
¶luzê umywalkowo-fartuchow± i punkt pielêgniarski.
4. Punkt pielêgniarski lub sale niemowlêce wyposa¿a siê w zestaw urz±dzeñ
umo¿liwiaj±cych mycie i pielêgnacjê niemowl±t.
5. ¦ciany oddzielaj±ce pokoje ³ó¿kowe w pododdziale dzieci m³odszych oraz
¶ciany miêdzy pokojami i punktem pielêgniarskim s± przeszklone w celu ci±g³ej
obserwacji dzieci; w pododdziale dzieci m³odszych drzwi do pokoi s±
przeszklone.
6. Do szklenia ¶cian i drzwi, o których mowa w ust. 5, oraz okien u¿ywa siê
szk³a bezpiecznego.
7. Dopuszcza siê obserwacjê dzieci za pomoc± kamer posiadaj±cych rezerwowe
zasilanie z funkcj± autostartu.
8. W oddziale dzieciêcym zapewnia siê dodatkowe ³ó¿ka w pokojach dzieci lub
w odrêbnym pomieszczeniu przeznaczone dla rodziców lub opiekunów dziecka.
9. Okna, poza uchylnym skrzyd³em górnym, zabezpiecza siê przed mo¿liwo¶ci±
otworzenia przez dzieci.
10. W oddziale dzieciêcym zapewnia siê pomieszczenie higieniczno-sanitarne
wyposa¿one dodatkowo w natrysk dla rodziców lub opiekunów dziecka.
VI. Oddzia³ chorób zaka¼nych
1. Wej¶cie do oddzia³u chorób zaka¼nych prowadzi przez ¶luzê umywalkowo-fartuchow±
umo¿liwiaj±c± transport pacjenta na ³ó¿ku, bez mo¿liwo¶ci równoczesnego
otwarcia drzwi wewnêtrznych, albo stosuje siê inny system zapobiegania
przenikaniu powietrza z oddzia³u na zewn±trz.
2. W oddziale chorób zaka¼nych znajduj± siê co najmniej trzy izolatki.
3. Szatnia dla personelu oddzia³u chorób zaka¼nych nie mo¿e znajdowaæ siê w
obrêbie tego oddzia³u.
4. Oddzia³ chorób zaka¼nych wyposa¿a siê w urz±dzenia umo¿liwiaj±ce kontakt
pacjenta z odwiedzaj±cym.
VII. Oddzia³ chorób p³uc i gru¼licy
Oddzia³ chorób p³uc i gru¼licy sk³ada siê z:
1) pomieszczeñ przeznaczonych dla pacjentów z chorobami p³uc i gru¼lic±
niepr±tkuj±cych, które spe³niaj± wymagania okre¶lone w czê¶ci II;
2) zespo³u pomieszczeñ dla pacjentów z gru¼lic± pr±tkuj±cych, który spe³nia
wymagania okre¶lone w czê¶ci VI.
VIII. Oddzia³ psychiatryczny
1. Oddzia³ psychiatryczny ma dostêp do terenu przeznaczonego na cele
terapeutyczno-rekreacyjne.
2. Oddzia³ psychiatryczny dysponuje pomieszczeniami
terapeutyczno-rehabilitacyjnymi, sal± pobytu dziennego oraz jadalni±.
3. Drzwi wej¶ciowe do oddzia³u psychiatrycznego zabezpiecza siê w sposób
uniemo¿liwiaj±cy niekontrolowane opuszczenie oddzia³u.
4. W pokojach ³ó¿kowych drzwi otwieraj± siê na zewn±trz, a w przypadku
otwierania do wewn±trz konstrukcja drzwi umo¿liwia ich otwarcie w przypadku
zablokowania od wewn±trz pomieszczenia.
5. Okna w pokojach, w których przebywaj± pacjenci, s± przeszklone od
wewn±trz szk³em bezpiecznym; okna zabezpiecza siê przed mo¿liwo¶ci± otworzenia
przez pacjentów.
6. W oddziale psychiatrycznym:
1) wydziela siê odcinki obserwacyjno-diagnostyczne lub pokoje obserwacyjne;
2) czê¶æ obserwacyjno-diagnostyczna mo¿e byæ wyposa¿ona w jednoosobow±
separatkê posiadaj±c±:
a) drzwi odporne na zniszczenie, otwieraj±ce siê na
zewn±trz, z okienkiem obserwacyjnym szklonym szk³em hartowanym, wyposa¿one w
podwójny system zamykania od zewn±trz, bez klamki od wewn±trz,
b) ¶ciany i pod³ogê g³adkie, jasne, wy³o¿one
wyk³adzin± odporn± na zniszczenie,
c) o¶wietlenie zabezpieczone szk³em bezpiecznym; lampa
i ¿arówka s± dostêpne wy³±cznie od zewn±trz pokoju,
d) system wentylacji niedostêpny dla osoby izolowanej,
e) system ogrzewania uniemo¿liwiaj±cy dostêp osoby
izolowanej do grzejnika lub innego ¼ród³a ciep³a,
f) w³asne pomieszczenie higieniczno-sanitarne
wyposa¿one dodatkowo w miskê ustêpow±, natrysk i umywalkê, odporne na umy¶lne
zniszczenia,
g) ³ó¿ko wyposa¿one w materac niepalny, odporny na
zniszczenie,
h) system monitoringu z kamer±, posiadaj±cy rezerwowe
zasilanie wyposa¿one w funkcjê autostartu, niedostêpn± dla osoby izolowanej,
zabezpieczon± przed uszkodzeniem;
3) w pokojach ³ó¿kowych na odcinkach obserwacyjno-diagnostycznych lub w
pokojach obserwacyjnych wypusty instalacji elektrycznych, poza o¶wietleniem
sufitowym, znajduj± siê na zewn±trz tych pokoi od strony korytarza;
4) w pokojach ³ó¿kowych, innych ni¿ okre¶lone w pkt 3, wypusty instalacji
elektrycznych, z wyj±tkiem wy³±czników o¶wietlenia, s± zabezpieczone przed
dostêpem chorych albo znajduj± siê na zewn±trz tych pokoi.
7. Oddzia³ psychiatryczny w szpitalu ogólnym wyposa¿a siê tak¿e w:
1) osobny dzia³ przyjêæ, sk³adaj±cy siê z:
a) poczekalni,
b) punktu rejestracji,
c) gabinetu lekarskiego,
d) pomieszczenia higieniczno-sanitarnego;
2) co najmniej jeden gabinet przyjêæ dla pacjentów z pobudzeniem
psychoruchowym zagra¿aj±cych bezpo¶rednio sobie lub innym.
8. Wymagañ, o których mowa w ust. 3-7, nie stosuje siê do pomieszczeñ
o¶rodka leczenia uzale¿nieñ.
IX. Blok operacyjny
1. W sk³ad bloku operacyjnego wchodz±:
1) co najmniej jedna sala operacyjna, maj±ca bezpo¶rednie po³±czenie z
czê¶ci± brudn± bloku operacyjnego w celu usuwania zu¿ytych materia³ów, z
zachowaniem ruchu jednokierunkowego;
2) ¶luza dla pacjenta, przez któr± pacjenci s± dowo¿eni i wywo¿eni z bloku
operacyjnego;
3) ¶luzy szatniowe, przez które przechodzi personel;
4) ¶luza materia³owa przeznaczona do dostarczania oraz krótkotrwa³ego
przechowywania czystych i sterylnych materia³ów;
5) co najmniej jedno pomieszczenie przygotowawcze dla personelu wyposa¿one
w stanowisko chirurgicznego mycia r±k, przez które personel wchodzi do sali
operacyjnej;
6) co najmniej jedno pomieszczenie przygotowania pacjenta;
7) co najmniej jedno pomieszczenie dla personelu z pomieszczeniem
higieniczno-sanitarnym;
8) co najmniej jeden magazyn sprzêtu i aparatury;
9) co najmniej jeden magazyn czystej bielizny;
10) co najmniej jeden magazyn do krótkotrwa³ego przechowywania brudnej
bielizny;
11) co najmniej jedno pomieszczenie porz±dkowe.
2. Uk³ad pomieszczeñ bloku operacyjnego umo¿liwia zachowanie zasady
rozdzia³u personelu, pacjentów i materia³u czystego od brudnego materia³u
zu¿ytego, brudnych narzêdzi, brudnej bielizny i odpadów pooperacyjnych.
3. Dopuszcza siê dostarczanie czystych i sterylnych materia³ów do bloku
operacyjnego przez ¶luzê dla pacjenta, o której mowa w ust. 1 pkt 2.
4. Dopuszcza siê mo¿liwo¶æ usuwania brudnych narzêdzi, brudnego sprzêtu,
brudnej bielizny oraz odpadów t± sam± drog±, któr± dostarcza siê materia³
czysty i sterylny, pod warunkiem zastosowania szczelnych opakowañ transportowych.
5. Dopuszcza siê wspólne pomieszczenie albo wydzielone miejsce
przygotowania pacjenta dla kilku sal operacyjnych.
X. Zak³ad patomorfologii
1. W sk³ad zak³adu patomorfologii wchodz± co najmniej:
1) prosektura (czê¶æ sekcyjna);
2) pracownia histopatologiczna;
3) pomieszczenia administracyjno-socjalne (szatnia, ustêpy, jadalnia);
4) sala wydawania zw³ok.
2. Do zak³adu powinny prowadziæ osobne wej¶cia dla personelu, przywo¿onych
zw³ok, osób bliskich zmar³emu i wydawania zw³ok.
3. Dojazd do sali wydawania zw³ok nie mo¿e byæ widoczny z okien oddzia³ów
³ó¿kowych, przychodni i innych czê¶ci szpitala dostêpnych dla pacjentów.
4. Prosektura powinna byæ dostêpna przez ¶luzê szatniow±.
5. W sk³ad pracowni histopatologicznej wchodz±:
1) pracownia formalinowa;
2) pracownia obróbki preparatów histologicznych;
3) pracownia mikroskopowa;
4) pracownia cytologiczna;
5) pracownia technik specjalnych (histochemicznych, immunohistochemicznych,
immunocytochemicznych i innych);
6) pomieszczenia administracyjno-socjalne.
6. Szpital, który nie posiada zak³adu patomorfologii, zapewnia ch³odniê do
przechowywania zw³ok.
7. Do zak³adu patomorfologii funkcjonuj±cego poza struktur± szpitala nie
stosuje siê wymagañ okre¶lonych w ust. 3 i 6.
XI. Centralna sterylizatornia
1. W szpitalu zapewnia siê sta³e zaopatrzenie w materia³y sterylne.
2. W zale¿no¶ci od przyjêtych rozwi±zañ materia³y sterylne mog± byæ
dostarczane b±d¼ ze sterylizatorni zlokalizowanej poza zaopatrywanym szpitalem,
posiadaj±cej system zarz±dzania jako¶ci± (ISO lub GMP) i gwarantuj±cej
wykonanie wyrobu sterylnego, b±d¼ z centralnej sterylizatorni zorganizowanej w
ramach zaopatrywanego szpitala.
3. W przypadku zaopatrywania szpitala ze sterylizatorni zlokalizowanej poza
szpitalem, nale¿y zapewniæ pomieszczenie przeznaczone dla ekspedycji materia³u
ska¿onego oraz odbioru materia³u sterylnego, jak równie¿ pomieszczenie
wyposa¿one w myjniê-dezynfektor przeznaczon± do mycia wózków i innych elementów
transportowych.
4. W przypadku urz±dzenia centralnej sterylizatorni w ramach szpitala, musi
ona byæ wyposa¿ona w urz±dzenia do wyja³awiania sprzêtu, aparatury, narzêdzi,
bielizny operacyjnej, materia³ów opatrunkowych i innych elementów tego
wymagaj±cych oraz dezynfekowania wózków i pojemników s³u¿±cych do transportu
materia³ów poddawanych sterylizacji.
5. Centralna sterylizatornia musi mieæ dogodne po³±czenia z zespo³em
operacyjnym oraz byæ ³atwo dostêpna z innych jednostek organizacyjnych szpitala
oraz w miarê mo¿liwo¶ci z zewn±trz.
6. Transport materia³ów sterylnych i ska¿onych miêdzy centraln±
sterylizatorni± i oddzia³ami powinien odbywaæ siê w szczelnych wózkach lub
pojemnikach. Szczelno¶æ transportu dostosowuje siê do stopnia czysto¶ci dróg
transportowych.
7. Centralna sterylizatornia powinna byæ podzielona na trzy strefy:
1) brudn±, przeznaczon± do przyjmowania, sortowania, mycia, dezynfekcji
wstêpnej i w³a¶ciwej narzêdzi chirurgicznych, aparatury medycznej, mycia i
dezynfekcji wózków i elementów transportowych, gromadzenia narzêdzi fabrycznie
nowych oraz przechowywania zapasów ¶rodków dezynfekcyjnych i przygotowywania z
nich roztworów roboczych;
2) czyst±, przeznaczon± do suszenia wydezynfekowanych narzêdzi i aparatury,
przegl±dania i sk³adania bielizny operacyjnej, pakietowania zestawów
operacyjnych i zabiegowych, za³adunku przygotowanych wsadów do sterylizatorów,
gromadzenia narzêdzi fabrycznie nowych, tworzenia i archiwizacji dokumentacji
procesów sterylizacji;
3) steryln±, przeznaczon± do wy³adunku wysterylizowanych materia³ów ze
sterylizatorów, ich magazynowania i wydawania na oddzia³y szpitalne lub
odbiorcom spoza szpitala.
8. Pakietowanie narzêdzi i bielizny powinno odbywaæ siê w oddzielnych
pomieszczeniach.
9. Rozwi±zanie przestrzenne centralnej sterylizatorni powinno zapewniaæ
ruch postêpowy obrabianych materia³ów od strefy brudnej do sterylnej.
10. Wej¶cie personelu centralnej sterylizatorni ze strefy czystej do strefy
brudnej i sterylnej powinno prowadziæ przez ¶luzy umywalkowo-fartuchowe.
11. Przy ¶luzie miêdzy stref± czyst± i brudn± powinien byæ zainstalowany
ustêp.
12. Miêdzy stref± steryln± a ogólnodostêpn± szpitala powinno znajdowaæ siê
pomieszczenie do wydawania materia³ów sterylnych.
13. Wszystkie systemy technologiczne centralnej sterylizatorni (sterylizatory,
myjnie, wózki, rega³y, pojemniki sterylizacyjne, tace) powinny byæ
kompatybilne, zgodne z jednostk± wsadu.
14. Na terenie centralnej sterylizatorni stosuje siê odrêbne wózki i inne
elementy transportowe, którymi s± transportowane materia³y do strefy brudnej
oraz którymi s± transportowane materia³y sterylne, albo miêdzy stref± brudn± i
pomieszczeniem do wydawania materia³ów sterylnych montuje siê przelotow±
myjniê-dezynfektor, przeznaczon± do mycia wózków i innych elementów
transportowych. Dopuszcza siê wykonanie w tym miejscu dwóch pomieszczeñ:
jednego do mycia i dezynfekcji manualnej (rêcznej) i drugiego do suszenia
mytych sprzêtów.
15. Miêdzy stref± brudn± i czyst± powinny byæ zainstalowane przelotowe
myjnie-dezynfektory w liczbie i z wyposa¿eniem uzasadnionymi procesem
technologicznym.
16. W ¶cianie miêdzy stref± czyst± i steryln± powinny byæ zainstalowane
sterylizatory przelotowe w liczbie i o wielko¶ci uzasadnionymi procesem
technologicznym, jednak nie mniej ni¿ dwa sterylizatory parowe.
17. W przypadku stosowania sterylizacji gazowej tlenkiem etylenu lub
formaldehydem sprzêtu nieodpornego na dzia³anie temperatury:
1) po stronie czystej wydziela siê pomieszczenie przeznaczone do za³adunku
materia³u;
2) po stronie wy³adowczej sterylizatorów gazowych w strefie sterylnej
powinno znajdowaæ siê pomieszczenie do degazacji sterylizowanych materia³ów;
3) w pomieszczeniach, o których mowa w pkt 1 i 2, nie mo¿na przewidywaæ
sta³ych stanowisk pracy.
18. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 17, instaluje siê
sygnalizatory przekroczenia dopuszczalnych stê¿eñ tlenku etylenu na
stanowiskach pracy.
19. Do sterylizacji tlenkiem etylenu na terenie szpitala mo¿na stosowaæ
wy³±cznie sterylizatory zasilane z jednorazowego naboju z czynnikiem
sterylizuj±cym.
20. Do utylizacji tlenku etylenu stosuje siê spalarkê tlenku etylenu lub
katalizator.
21. Do zasilania wytwornic pary dla sterylizatorów parowych i
myjni-dezynfektorów (do ostatecznego p³ukania) doprowadza siê wodê oczyszczon±
o parametrach okre¶lonych przez producenta urz±dzenia.
22. Stacja uzdatniania wody mo¿e byæ integraln± czê¶ci± centralnej
sterylizatorni albo mo¿e byæ zlokalizowana w odrêbnym pomieszczeniu.
23. Przy doborze wydajno¶ci stacji uzdatniania wody uwzglêdnia siê
ewentualne zasilanie z niej wod± uzdatnion± innych oddzia³ów szpitala (apteka,
laboratoria, blok operacyjny, kuchnia mleczna, zak³ad diagnostyki obrazowej,
stacja dializ, oddzia³ urologii, pracownia badañ i zabiegów endoskopowych).
ZA£¡CZNIK Nr 2
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA AMBULATORIUM
1. W ambulatoriach wydziela siê pomieszczenia, w których s± udzielane
¶wiadczenia zdrowotne doros³ym, dzieciom chorym i dzieciom zdrowym. Dopuszcza
siê wspólne pomieszczenia dla wszystkich grup pacjentów, z zachowaniem
rozdzia³u czasowego przyjêæ dzieci zdrowych.
2. W ambulatoriach, w których s± wykonywane zabiegi, urz±dza siê gabinet
diagnostyczno-zabiegowy.
3. W ambulatoriach, w których nie s± wykonywane zabiegi, urz±dza siê pokój
do przyjmowania pacjentów.
4. W gabinecie diagnostyczno-zabiegowym dopuszcza siê po³±czenie funkcji
zabiegowych i diagnostycznych z pobieraniem prób do analiz, pod warunkiem
zachowania rozdzia³u czasowego.
5. Gabinet badañ ginekologicznych oraz ambulatoria, w których s± udzielane ¶wiadczenia
zdrowotne w dziedzinie urologii lub o charakterze inwazyjnym w zakresie dolnego
odcinka przewodu pokarmowego, maj± bezpo¶rednie po³±czenie z pomieszczeniem
higieniczno-sanitarnym wyposa¿onym dodatkowo w bidet. W przypadku wykonywania
praktyki zawodowej w pomieszczeniu, o którym mowa w § 14 ust. 3, dopuszcza siê
mo¿liwo¶æ zapewnienia pomieszczenia higieniczno-sanitarnego niepo³±czonego
bezpo¶rednio z gabinetem.
6. W ambulatorium znajduje siê co najmniej jedno pomieszczenie
higieniczno-sanitarne.
7. W przypadku prowadzenia sterylizacji, w ambulatorium urz±dza siê
sterylizatorniê.
8. Sterylizatorniê lokalizuje siê w oddzielnym pomieszczeniu lub
wydzielonym do tego celu miejscu gabinetu diagnostyczno-zabiegowego, pod
warunkiem zapewnienia rozdzia³u czasowego miêdzy wykonywaniem kolejnych etapów
dekontaminacji wyrobów medycznych lub innych przedmiotów lub materia³ów, a
udzielaniem ¶wiadczeñ zdrowotnych.
9. W przypadku, gdy sterylizatornia stanowi wydzielone miejsce w gabinecie
diagnostyczno-zabiegowym, lokalizuje siê j± poza drogami komunikacji i w
odleg³o¶ci zapewniaj±cej swobodny dostêp do miejsca udzielania ¶wiadczenia
zdrowotnego, w trakcie wykonywania którego mo¿e doj¶æ do naruszenia ci±g³o¶ci
tkanek ludzkich.
10. Sterylizatornia stanowi ci±g technologiczny obejmuj±cy w kolejno¶ci:
1) odcinek (blat) materia³ów ska¿onych, s³u¿±cy do wy³adunku i
przygotowania do mycia i dezynfekcji wstêpnej lub zasadniczej;
2) odcinek maszynowego mycia lub rêcznego mycia i dezynfekcji obejmuj±cy
urz±dzenie myj±co-dezynfekcyjne lub zlew 2-komorowy;
3) odcinek (blat) materia³ów czystych do przegl±dania i pakietowania
materia³ów czystych przed sterylizacj±;
4) sterylizator parowy lub niskotemperaturowy, z wy³±czeniem urz±dzenia na
tlenek etylenu;
5) odcinek (blat) materia³ów sterylnych;
6) stanowisko higieny r±k zorganizowane poza blatem roboczym.
11. Rozwi±zanie przestrzenne sterylizatorni zapewnia na ka¿dym etapie
technologicznym jednokierunkowy ruch materia³ów od punktu przyjêcia materia³u
ska¿onego do punktu wydania materia³u sterylnego.
ZA£¡CZNIK Nr 3
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA SZPITALA JEDNODNIOWEGO
1. W sk³ad szpitala jednodniowego wchodz±:
1) gabinet diagnostyczno-zabiegowy;
2) pokoje pobytu wyposa¿one, w zale¿no¶ci od udzielanych ¶wiadczeñ
zdrowotnych, w:
a) ³ó¿ka lub
b) fotele wypoczynkowe, lub
c) fotele dla rodziców lub opiekunów dziecka w
przypadku pokoju pobytu dla dzieci.
2. W przypadku udzielania ¶wiadczeñ zdrowotnych o charakterze
chirurgicznym, stosuje siê wymagania okre¶lone w czê¶ci I ust. 2 i 3 oraz
czê¶ci II i IX za³±cznika nr 1 do rozporz±dzenia, z wyj±tkiem wózka-wanny, o którym
mowa w czê¶ci I ust. 2 pkt 3.
3. W przypadku prowadzenia sterylizacji w szpitalu jednodniowym, urz±dza
siê centraln± sterylizatorniê, o której mowa w czê¶ci XI za³±cznika nr 1 do
rozporz±dzenia, lub sterylizatorniê, o której mowa w ust. 8-11 za³±cznika nr 2
do rozporz±dzenia.
ZA£¡CZNIK Nr 4
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA CENTRUM
I. Czê¶æ ogólna
1. Uk³ad funkcjonalny centrum zapewnia:
1) wydzielon± strefê przebywania dawców;
2) ci±gi funkcjonalne w zakresie podstawowej dzia³alno¶ci centrum;
3) grupowanie pomieszczeñ i dzia³ów ze wzglêdu na powi±zania funkcjonalne;
4) grupowanie pomieszczeñ lub dzia³ów ze wzglêdu na szczególne wymagania
techniczne (podobieñstwo i nasycenie instalacyjne).
2. Przez podstawow± dzia³alno¶æ, o której mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie siê
rejestracjê dawców, badania lekarskie i laboratoryjne, pobieranie krwi,
preparatykê krwi i jej sk³adników oraz ich przechowywanie i ekspedycjê.
3. W pomieszczeniach, w których jest konieczna zwiêkszona wymiana
powietrza, zapewnia siê wentylacjê mechaniczn±. W szczególno¶ci dotyczy to:
1) pomieszczeñ, w których znajduj± siê zbiorniki z ciek³ym azotem;
2) pomieszczenia przeznaczonego na radiator.
4. Pomieszczenia przeznaczone do pobierania i preparatyki krwi i jej
sk³adników oraz pomieszczenia dzia³u laboratoryjnego i ekspedycji s±
klimatyzowane.
5. Pomieszczenia centrum zabezpiecza siê przed dostêpem osób w nim
niezatrudnionych, z wyj±tkiem dzia³u:
1) dawców;
2) pobierania, w czê¶ci dostêpnej dla dawców;
3) ekspedycji, w czê¶ci dostêpnej dla interesantów;
4) metodyczno-organizacyjnego i administracji.
6. Centrum posiada pomieszczenia magazynowe zapewniaj±ce warunki
przechowywania wymagane przez producentów poszczególnych materia³ów
pomocniczych stosowanych w centrum.
7. Przy wej¶ciu do pomieszczeñ centrum zapewnia siê szatniê.
II. Dzia³ dawców
1. Dzia³ dawców sk³ada siê z pomieszczeñ i urz±dzeñ zapewniaj±cych:
1) rejestracjê i prowadzenie ci±g³ej ewidencji dawców, z uwzglêdnieniem
pomieszczenia umo¿liwiaj±cego wype³nianie kwestionariuszy;
2) dokonywanie wszystkich czynno¶ci zwi±zanych z zakwalifikowaniem
zg³aszaj±cych siê osób (pobieranie krwi do celów diagnostyki, badanie dawców
przed oddaniem krwi i okresowe czynno¶ci administracyjne);
3) wydawanie posi³ków regeneracyjnych przed lub po zabiegu pobrania.
2. Dzia³ dawców ma bezpo¶rednie po³±czenie z dzia³em pobierania oraz
dogodne po³±czenie z dzia³em laboratoryjnym.
III. Dzia³ pobierania
1. Dzia³ pobierania sk³ada siê z pomieszczeñ i urz±dzeñ zapewniaj±cych:
1) wykonanie prac przygotowawczych do pobierania krwi lub jej sk³adników;
2) rejestracjê dawców przed pobraniem krwi lub jej sk³adników;
3) pobieranie krwi lub jej sk³adników;
4) wykonywanie zabiegów aferezy i przekazywanie pobranych sk³adników krwi
do dzia³u preparatyki, ekspedycji lub innego dzia³u;
5) prowadzenie dokumentacji pobranej krwi lub jej sk³adników.
2. Pomieszczeniami dostêpnymi dla dawców s±:
1) poczekalnia;
2) pomieszczenie higieniczno-sanitarne dostêpne dla osób niepe³nosprawnych,
w tym poruszaj±cych siê na wózkach inwalidzkich;
3) gabinet badañ;
4) sala pobrañ;
5) pomieszczenie do wypoczynku dawców, wydawania i spo¿ywania posi³ku
regeneracyjnego.
3. Dzia³ pobierania ma dogodne po³±czenia z dzia³em preparatyki oraz z
dzia³em ekspedycji.
4. Sala pobrañ ma dogodne po³±czenie ze stanowiskiem kontroli
serologicznej.
IV. Dzia³ preparatyki
1. Dzia³ preparatyki sk³ada siê z pomieszczeñ, w których:
1) wykonuje siê wszystkie rodzaje preparatyki, z uwzglêdnieniem preparatyki
w uk³adzie otwartym;
2) przechowuje siê w standardowych warunkach krew i jej sk³adniki
niezakwalifikowane jeszcze do u¿ytku.
2. Dzia³ preparatyki ma dogodne po³±czenia z dzia³em magazynowania i
dzia³em ekspedycji.
V. Dzia³ laboratoryjny
1. Pomieszczenia i urz±dzenia dzia³u laboratoryjnego zapewniaj± wykonanie
wszystkich obowi±zuj±cych badañ u dawcy i w preparacie krwi lub jej sk³adników.
2. Pomieszczenia laboratoryjne (pracownie: hematologiczna, biochemiczna,
wirusów, biologii molekularnej i inne) s± klimatyzowane.
VI. Dzia³ ekspedycji
1. Dzia³ ekspedycji sk³ada siê z pomieszczeñ, w których:
1) przechowuje siê w odpowiedniej temperaturze krew i jej sk³adniki;
2) przyjmuje siê zwroty niewykorzystanej krwi i jej sk³adników.
2. Magazyn (ch³odnia, lodówki, zamra¿arki) krwi i jej sk³adników lokalizuje
siê w dziale ekspedycji lub w jego pobli¿u.
3. Poczekalnia przy dziale ekspedycji jest ³atwo dostêpna z zewn±trz.
VII. Dzia³ zapewnienia jako¶ci
Pomieszczenia i urz±dzenia dzia³u zapewnienia jako¶ci zapewniaj±
prowadzenie kontroli jako¶ci wszystkich preparatów krwi i jej sk³adników
produkowanych na obszarze dzia³ania centrum.
VIII. Oddzia³ terenowy
1. Oddzia³ terenowy lokalizuje siê w miejscu dostêpnym dla dawców oraz
zapewniaj±cym kontakt z dzia³em laboratoryjnym.
2. Oddzia³ terenowy sk³ada siê z czê¶ci dostêpnej dla dawców oraz z
niedostêpnej dla nich czê¶ci laboratoryjnej, przeznaczonej tak¿e do preparatyki
(w przypadku jej wykonywania), ekspedycji krwi i jej sk³adników.
3. W oddziale terenowym znajduj± siê szatnie oraz pomieszczenia
higieniczno-sanitarne dla dawców.
4. W oddziale terenowym znajduj± siê pomieszczenia s³u¿±ce do
przygotowywania, wydawania i spo¿ywania posi³ku regeneracyjnego. Dopuszcza siê
wykorzystanie do tego celu sto³ówki szpitalnej lub bufetu.
ZA£¡CZNIK Nr 5
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA PRACOWNI BADAÑ
ENDOSKOPOWYCH
1. W sk³ad pracowni badañ endoskopowych wchodz±:
1) gabinet badañ górnego odcinka przewodu pokarmowego, w przypadku ich
wykonywania;
2) gabinet badañ dolnego odcinka przewodu pokarmowego, w przypadku ich
wykonywania, z pomieszczeniem higieniczno-sanitarnym wyposa¿onym dodatkowo w
bidet, je¿eli nie ma wydzielonego pokoju przygotowañ pacjenta, z bezpo¶rednim
dostêpem do pokoju badañ, z pomieszczeniem higieniczno-sanitarnym;
3) gabinet badañ dróg oddechowych, w przypadku ich wykonywania;
4) zmywalnia usytuowana miêdzy pokojami badañ z bezpo¶rednim do nich
dostêpem, wyposa¿ona w urz±dzenia do mycia i dezynfekcji lub sterylizacji
endoskopów i narzêdzi endoskopowych w sposób technologicznie powtarzalny oraz w
wentylacjê mechaniczn± nawiewno-wyci±gow±;
5) pokój z co najmniej jednym stanowiskiem wybudzeniowym dla pobytu
pacjenta po badaniu, je¿eli s± wykonywane znieczulenia.
2. W przypadku wykonywania zabiegów na drogach ¿ó³ciowych i trzustkowych, w
pracowni badañ endoskopowych znajduje siê wydzielony gabinet badañ z aparatem
rentgenowskim. Zabiegi te mog± byæ wykonywane równie¿ w pracowni obrazowej.
3. Dopuszcza siê wykonywanie wszystkich rodzajów badañ i zabiegów przewodu
pokarmowego w jednym pokoju, pod warunkiem ich przeprowadzania z zachowaniem
rozdzia³u czasowego dla poszczególnych rodzajów badañ.
4. Dopuszcza siê usytuowanie zmywalni w innym miejscu ni¿ miêdzy gabinetami,
pod warunkiem zapewnienia transportu endoskopów ska¿onych i zdezynfekowanych w
szczelnie zamykanych pojemnikach.
5. W zmywalni dodatkowo montuje siê urz±dzenia do mycia i dezynfekcji
pojemników transportowych w sposób technologicznie powtarzalny.
6. Endoskopy przechowuje siê w sposób zabezpieczaj±cy przed ich wtórn±
kontaminacj±
7. Narzêdzia endoskopowe u¿ywane w czasie badañ do wykonywania biopsji i
zabiegów sterylizuje siê przed u¿yciem i przechowuje jako wyrób sterylny.
8. Do badañ i zabiegów endoskopowych mo¿na u¿ywaæ wy³±cznie endoskopów ze
szczeln± optyk±, umo¿liwiaj±c± ich mycie i dezynfekcjê w pe³nym zanurzeniu.
ZA£¡CZNIK Nr 6
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA ZAK£ADU REHABILITACJI
LECZNICZEJ
1. Pomieszczenia przeznaczone do rehabilitacji leczniczej lokalizuje siê w
sposób zapewniaj±cy dostêp osobom niepe³nosprawnym, w tym poruszaj±cym siê na
wózkach inwalidzkich.
2. Sala kinezyterapii stanowi odrêbne pomieszczenie.
3. Urz±dzenia wykorzystywane do zabiegów fizykoterapeutycznych lokalizuje
siê w sposób zapewniaj±cy intymno¶æ pacjenta podczas zabiegów
fizykoterapeutycznych.
4. Diatermie krótkofalowe i mikrofalowe oraz urz±dzenia do laseroterapii s±
instalowane w oddzielnych pomieszczeniach (boksach) zgodnie z Polskimi Normami.
5. W zak³adzie rehabilitacji leczniczej znajduj± siê pomieszczenia
higieniczno-sanitarne wyposa¿one dodatkowo w natrysk, w tym co najmniej jedno
przystosowane dla osób niepe³nosprawnych, w szczególno¶ci poruszaj±cych siê na
wózkach inwalidzkich.
ZA£¡CZNIK Nr 7
SZCZEGÓ£OWE WYMAGANIA,
JAKIM POWINNY ODPOWIADAÆ POMIESZCZENIA I URZ¡DZENIA STACJI DIALIZ
1. Stacjê dializ wyposa¿a siê w:
1) zespó³ pomieszczeñ ze stanowiskiem do hemodializ, co najmniej z jednym
pomieszczeniem wydzielonym do hemodializ pacjentów zaka¿onych wirusami
przenoszonymi drog± krwiopochodn± oraz co najmniej z jednym pomieszczeniem
przygotowawczym;
2) pomieszczenie higieniczno-sanitarne;
3) urz±dzenia do uzdatniania wody.
2. Pomieszczenie, w którym s± wykonywane dializy otrzewnowe, nie mo¿e
s³u¿yæ innym celom.