|
Za³acznik do uchwa³y nr 9 IV Krajowego Zjazdu
Pierlêgniarek i Po³o¿nych
z dnia 9 grudnia 2003 r.
KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ PIELÊGNIARKI l
PO£O¯NEJ RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
PRZYRZECZENIE
"Z g³êbokim szacunkiem i czci± przyjmujê nadany mi
tytu³ pielêgniarki /po³o¿nej i uroczy¶cie przyrzekam:
- Sprawowaæ profesjonaln± opiekê nad ¿yciem i zdrowiem ludzkim.
- Wed³ug najlepszej mej wiedzy przeciwdzia³aæ cierpieniu, zapobiegaæ
chorobom, wspó³uczestniczyæ w procesie terapeutycznym.
- Nie¶æ pomoc ka¿demu cz³owiekowi bez wzglêdu na rasê, wyznanie religijne,
narodowo¶æ, pogl±dy polityczne, stan maj±tkowy i inne ró¿nice.
- Okazywaæ pacjentom nale¿ny szacunek, nie nadu¿ywaæ ich zaufania
oraz przestrzegaæ tajemnicy zawodowej.
- Strzec godno¶ci zawodu pielêgniarki/po³o¿nej, a do wspó³pracowników odnosiæ
siê z szacunkiem i ¿yczliwo¶ci±, nie podwa¿aæ ich zaufania, postêpowaæ
bezstronnie maj±c na wzglêdzie przede wszystkim dobro pacjenta.
- Wdra¿aæ do praktyki nowe zdobycze nauk medycznych, spo³ecznych
i humanistycznych oraz systematycznie doskonaliæ swoje umiejêtno¶ci
i wiedzê dla dobra zawodu.
- Rzetelnie wype³niaæ obowi±zki wynikaj±ce z pracy w tym
zawodzie.
CZÊ¦Æ OGÓLNA
- Zasady etyki zawodowej wynikaj± z uniwersalnych zasad etycznych
i zobowi±zuj± pielêgniarki i po³o¿ne do przestrzegania praw pacjenta
i dbania o godno¶æ zawodu.
- Dzia³alno¶æ zawodowa pielêgniarki i po³o¿nej to ¶wiadome i dobrowolne
podejmowanie profesjonalnych dzia³añ na rzecz pacjentów niezale¿nie
od ich sytuacji zdrowotnej i spo³ecznej.
- Pielêgniarka/po³o¿na swoj± postaw± osobist±, zawodow± i spo³eczn± powinna
dbaæ
o presti¿ zawodu i podnosiæ jego znaczenie w
spo³eczeñstwie.
- Czynno¶ci zawodowe pielêgniarki/po³o¿nej nie mog± s³u¿yæ aktom bezprawnym
ani
te¿ powodowaæ szkód dla zdrowia ludzkiego.
- Pielêgniarka/po³o¿na posiadaj±ca pe³ne uprawnienia zawodowe ponosi osobist±
odpowiedzialno¶æ za swoje dzia³ania.
- Pielêgniarka/po³o¿na dzia³a zawsze w interesie swych pacjentów szczególnie
tam, gdzie ich ¿ycie i zdrowie mog± byæ zagro¿one.
- Wszelkie szczegó³owe ustalenia dotycz±ce uzupe³niaj±cej dzia³alno¶ci
zawodowej
pielêgniarki/po³o¿nej w zakresie dzia³alno¶ci naukowo-badawczej, edukacyjnej i
administracyjno-organizacyjnej powinny uwzglêdniaæ powy¿sze zasady ogólne.
CZÊ¦Æ SZCZEGÓ£OWA
- Pielêgniarka/po³o¿na a pacjent
- Pielêgniarka / po³o¿na pe³ni±c rolê zawodow± zobowi±zana jest do:
- udzielania wszystkim pacjentom troskliwej opieki zgodnej
z obowi±zuj±cymi standardami,
- udzielania pierwszej pomocy w nag³ych przypadkach oraz w sytuacji
zagro¿enia
¿ycia,
- udzielania pacjentowi rzetelnej i zrozumia³ej informacji dotycz±cej procesu
pielêgnowania.
- We wspó³pracy z pacjentem pielêgniarka / po³o¿na powinna okazywaæ
¿yczliwo¶æ,
wyrozumia³o¶æ, cierpliwo¶æ stwarzaj±c atmosferê wzajemnego zaufania i
zrozumienia.
- Pielêgniarka / po³o¿na obowi±zana jest przestrzegaæ nastêpuj±cych zasad
wynikaj±cych z praw pacjenta:
- respektowaæ prawo pacjenta do intymno¶ci i godno¶ci osobistej podczas
udzielania ¶wiadczeñ medycznych,
- realizowaæ ¶wiadczenia pielêgniarskie za zgod± pacjenta, o ile jest on
zdolny
j± sformu³owaæ
- poinformowaæ pacjenta, w przypadkach odmowy wyra¿enia przez niego zgody, o
mo¿liwych skutkach jego decyzji oraz podj±æ próbê przekonania pacjenta, aby
zmieni³ swoje zdanie.
- Pielêgniarkê/po³o¿n± obowi±zuje zachowanie w tajemnicy wszystkich
wiadomo¶ci o pacjencie i jego ¶rodowisku (rodzinnym, spo³ecznym) uzyskanych w
zwi±zku z pe³nieniem roli zawodowej.
- Pielêgniarka/po³o¿na umo¿liwia pacjentowi kontakt z rodzin±, w miarê
potrzeby
pomaga rodzinie w sprawowaniu nad nim opieki oraz edukuje cz³onków rodziny w
zakresie dalszego postêpowania pielêgnacyjnego.
- Na pro¶bê pacjenta lub jego rodziny pielêgniarka/po³o¿na umo¿liwia kontakt
z
duchownym, stwarzaj±c w miarê mo¿liwo¶ci odpowiednie ku temu warunki.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna do³o¿yæ wszelkich starañ, aby zapewniæ
pacjentowi
humanitarn± opiekê terminaln±, godne warunki umierania wraz z poszanowaniem
uznawanych przez niego warto¶ci.
- Po³o¿na powinna przyczyniæ siê do stworzenia godnych warunków
i rodzinnej atmosfery w czasie porodu.
- Pielêgniarka/po³o¿na, nie mo¿e ¿±daæ od pacjentów dodatkowego wynagrodzenia
ani te¿ uzale¿niaæ swych us³ug od uzyskania korzy¶ci materialnych.
- Pielêgniarka/po³o¿na a praktyka zawodowa i nauka
- Obowi±zkiem pielêgniarki/po³o¿nej jest ci±g³e podnoszenie kwalifikacji
zawodowych.
- Pielêgniarce/po³o¿nej nie wolno wykonywaæ zleceñ lekarskich bez wyra¼nego
polecenia na pi¶mie umo¿liwiaj±cego identyfikacjê lekarza
i pacjenta z wyj±tkiem sytuacji nag³ych, stanowi±cych zagro¿enie ¿ycia pacjenta.
- Pielêgniarka/po³o¿na ma prawo dostêpu do informacji istotnych
dla realizacji czynno¶ci zawodowych oraz zwi±zanych zarówno z
bezpieczeñstwem osobistym pielêgniarki, jak i bezpieczeñstwem pacjenta.
- Pielêgniarka/po³o¿na ma obowi±zek dok³adnego dokumentowania swojej
dzia³alno¶ci zawodowej i zabezpieczenia dokumentów.
- Przekazywanie przez pielêgniarkê/po³o¿n± informacji o stanie zdrowia
pacjenta
innym cz³onkom zespo³u terapeutycznego nie jest naruszeniem tajemnicy zawodowej.
- Pielêgniarka/po³o¿na ma prawo odmówiæ uczestnictwa w zabiegach
i
eksperymentach biomedycznych, które s± sprzeczne z uznawanymi przez ni± normami
etycznymi.
- Pielêgniarka/po³o¿na zobowi±zana jest do dzia³alno¶ci na rzecz promocji
zdrowia.
- Pielêgniarka/po³o¿na zorientowawszy siê, ¿e w postêpowaniu medycznym zosta³
pope³niony b³±d (zw³aszcza w przypadku b³êdu zagra¿aj±cego ¿yciu lub zdrowiu
pacjenta), niezw³ocznie powinna powiadomiæ o tym odpowiednie osoby z zespo³u
terapeutycznego.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna uczestniczyæ w dzia³alno¶ci krajowych
i miêdzynarodowych organizacji pielêgniarskich/po³o¿niczych na rzecz
ochrony zdrowia spo³eczeñstwa, przysparzaj±c tym samym presti¿u zawodowi.
- Pielêgniarka/po³o¿na wspó³uczestniczy w miarê swoich mo¿liwo¶ci
w rozwoju badañ naukowych z zakresu pielêgniarstwa, po³o¿nictwa oraz edukacji
swojej grupy zawodowej.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna ceniæ i szanowaæ swój zawód, chroniæ jego
godno¶æ, a w pracy zawodowej powinna postêpowaæ tak, aby budziæ szacunek i
zaufanie.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna powstrzymaæ siê od jakiegokolwiek dzia³ania,
które mog³oby spowodowaæ z³± opiniê o zawodzie.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna otaczaæ szacunkiem historiê i tradycjê zawodu,
dbaæ o pozytywny wizerunek zawodu.
- Pielêgniarka/po³o¿na chroni±c interesy zawodowe nie powinna wspó³pracowaæ z
organizacjami maj±cymi cele sprzeczne z racjami zawodowymi i moralnymi.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna upowszechniaæ osi±gniêcia naukowo -badawcze
zwi±zane z wykonywaniem zawodu poprzez wyst±pienia
i publikacje. Publikacje te powinny byæ rzetelne i pozbawione znamion
sensacji.
- Pielêgniarka/po³o¿na a samorz±d pielêgniarek i po³o¿nych
- Pielêgniarki/po³o¿ne powinny solidarnie wspieraæ dzia³alno¶æ
swego samorz±du, którego zadaniem jest zapewnienie im nale¿ytej pozycji w
spo³eczeñstwie.
- Pielêgniarka/po³o¿na jest obowi±zana do przestrzegania uchwa³ podjêtych
przez
uprawnione organy samorz±du zawodowego.
- Stosunki miêdzy cz³onkami samorz±du powinny opieraæ siê
na wzajemnym szacunku, lojalno¶ci, kole¿eñstwie i solidarno¶ci zawodowej.
Powinni oni dzieliæ siê swoimi do¶wiadczeniami i s³u¿yæ sobie pomoc±. Wzajemna
ocena winna byæ sprawiedliwa, a krytykê nale¿y formu³owaæ w sposób bezstronny,
przekazuj±c j± w pierwszej kolejno¶ci osobie zainteresowanej. W przypadku braku
reakcji i powtarzaj±cych siê b³êdów pielêgniarka/po³o¿na powinna poinformowaæ
w³a¶ciw± Okrêgow± Radê za po¶rednictwem w³a¶ciwej Okrêgowej Izby Pielêgniarek
i Po³o¿nych.
- Pielêgniarka/po³o¿na a wspó³pracownicy
- Pielêgniarka/po³o¿na maj±ca wiêksze do¶wiadczenie zawodowe powinna
przekazywaæ
m³odszym kole¿ankom i kolegom swoj± wiedzê i umiejêtno¶ci zawodowe oraz wzorce
kultury i poszanowania cz³owieka. Moralnym obowi±zkiem jest kszta³towanie
poczucia odpowiedzialno¶ci za wykonywan± pracê, nawyku uczciwo¶ci, rzetelno¶ci,
pracowito¶ci
i dok³adno¶ci.
- Pielêgniarka/po³o¿na nie powinna dyskredytowaæ postêpowania innych
wspó³pracowników zespo³u terapeutycznego, zw³aszcza w obecno¶ci osób trzecich.
- Pielêgniarka/po³o¿na nauczaj±ca zawodu powinna przekazywaæ s³uchaczom tak¿e
zasady etyki zawodowej, czuwaj±c nad ich adaptacj± zawodow±.
- Nieuczciwa konkurencja pomiêdzy cz³onkami samorz±du jest szczególnie
naganna.
- Pe³nieniu obowi±zków kierowniczych przez pielêgniarki/po³o¿ne powinno
towarzyszyæ poczucie odpowiedzialno¶ci za rozwój zawodowy i naukowy podw³adnych.
- Pielêgniarka/po³o¿na jest wspó³odpowiedzialna za efekty procesu
terapeutycznego oraz za podjête przez siebie dzia³ania wynikaj±ce z procesu
pielêgnowania.
- Pielêgniarka/po³o¿na a zasady postêpowania wobec spo³eczeñstwa
- Pielêgniarka/po³o¿na zgodnie ze sw± wiedz± i kompetencjami powinna czynnie
uczestniczyæ w zwalczaniu przejawów patologii spo³ecznej.
- Pielêgniarka/po³o¿na powinna braæ czynny udzia³ w ¿yciu spo³ecznym
i w dzia³aniach na rzecz ochrony ¶rodowiska naturalnego, a tak¿e przeciwdzia³aæ
praktykom uznanym przez naukê za bezwarto¶ciowe
i szkodliwe dla zdrowia.
- Przepisy koñcowe
- W przypadkach nieprzewidzianych w Kodeksie Etyki Zawodowej Pielêgniarki i
Po³o¿nej Rzeczypospolitej Polskiej pielêgniarka/po³o¿na powinna postêpowaæ
zgodnie z zasadami sformu³owanymi w:
- ustawie o zawodach pielêgniarki i po³o¿nej,
- orzecznictwie Naczelnego S±du Pielêgniarek i Po³o¿nych,
- uchwa³ach organów samorz±du pielêgniarek i po³o¿nych oraz zgodnie z
zasadami
dobrej praktyki i dobrym obyczajem.
- Wszelkie zmiany w Kodeksie mog± byæ dokonane jedynie przez Krajowy Zjazd
Pielêgniarek i Po³o¿nych.
- Kodeks wchodzi w ¿ycie po uchwaleniu przez Krajowy Zjazd Pielêgniarek
i Po³o¿nych.
|