Od kiedy obowiązuje nowa dyrektywa 2005/36/WE?

Zgodnie z art. 249 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską dyrektywy wiążą wszystkie Państwa Członkowskie, do których są kierowane, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiają jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Oznacza to, że normy prawa wspólnotowego zawarte w dyrektywach nie stają się z chwilą ich opublikowania, automatycznie częścią porządku prawnego obowiązującego w państwach członkowskich, obok prawa krajowego. Nie podlegają zatem zasadzie bezpośredniego obowiązywania. Wymogiem skuteczności regulacji zawartych w dyrektywach jest odpowiednia inkorporacja do krajowych porządków prawnych Państw Członkowskich za pomocą odpowiednich aktów prawa wewnętrznego.
Zgodnie z art. 63 Dyrektywy 2005/36/WE Państwa Członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne konieczne dla wykonania niniejszej dyrektywy przed dniem 20 października 2007 r. Jednocześnie należy zaznaczyć, iż w przypadku wcześniejszej implementacji przepisów dyrektywy do polskiego systemu prawnego, uzyskuje ona moc wiążącą, z chwila wejścia w życie przepisów wydanych w celu jej wykonania. Termin wyznaczony na implementacje dyrektywy 2005/36/WE jest jednocześnie, zgodnie z jej art. 62, datą, w której moc obowiązującą tracą między innymi dyrektywy 77/452/EWG, 77/453/EWG 89/48/EWG, 92/51/EWG. Podkreślić należy, iż zgodnie z wyżej cytowanym artykułem odesłania do uchylonych dyrektyw będą rozumiane jako odesłania do nowej dyrektywy. Oznacza to, iż wystawienie zaświadczenia przywołującego stare dyrektywy sektorowe bądź ogólne już w momencie obowiązywania nowej dyrektywy (np. po jej implementacji lub upływie terminu transpozycji) nie wpływa na ważność tego dokumentu i powinno zostać poczytane przez organ, który jest adresatem, jako odniesienie do nowej dyrektywy.
W przypadku niewykonania przez państwo członkowskie obowiązku implementacji, zgodnie z orzeczeniem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Van Duyn (41/74, ECR 1974, 1337), dyrektywa, po upływie terminu jej implementacji nabiera mocy obowiązującej. Podkreślić jednakże należy, że omawiany skutek, dyrektywa może wywoływać jedynie w układzie pionowym, tzn. w stosunkach między jednostką a państwem i to tylko w jednym kierunku. Dopuszczalne jest bowiem jedynie powoływanie się na postanowienia dyrektyw przez obywateli w sporze z państwem. Nie jest możliwa natomiast sytuacja odwrotna, w której to państwo mogłoby wymagać od swoich obywateli stosowania się do norm aktu prawnego, którego samo zaniedbało zrealizować.
Należy zaznaczyć, iż naruszenie obowiązku implementacji nie następuje tylko w przypadku braku jakiegokolwiek działania ze strony państwa, ale również gdy implementacja jest niecałkowita lub też nie realizuje dokładnie wymogów zawartych w dyrektywie.
Reasumując, należy stwierdzić, że dyrektywa 2005/36/EWG stanie się podstawą prawną do wydawania zaświadczeń na cele procesu uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek i położnych z chwilą transponowania jej zapisów do krajowego porządku prawnego, bądź z chwilą upływu terminu jej implementacji.

Sporządził:
mgr Marcin Michalczyk

Zatwierdził:
mgr Iwona Choromańska
Radca prawny NRPiP

źródło: NRPiP